TRİMURTİ

 

TRİMURTİ

Sözcük olarak "üç biçim"anlamınıa denk gelir ve üç büyük tanrıya işaret eder: Brahma-Vishnu- Shiva. Brahma yaratıcı, Vishnu koruyucu, Shiva ise yok edici, dönüştürücüdür. 

Brahma, ilk insan olan Manu'nun babasıdır. Eşi, şiir ve felsefe tanriçası Saraswati'dir. Saraswati'nin diğer adları Gayatri ve Pavitri'dir. Brahma, Vedik dönemde Parajapati olarak bilinir.Brahma kimi anlatılara göre sulardan ya da "lotus"un içinden, kimilerine göreyse Vishnu'nun karnından çıkmıştır.

Vishnu, zamanın ve uzayın ötesinde, her yerde ve her zaman var olandır. Narayana ya da Hari olarak da bilinir. Tanrı Vishnu yeryüzüne sırasıyla balık, kaplumbağa, domuz, aslan-insan,cüce, baltalıRama,Rama olarak gelir. En son Krishna sonra da Buda olur.Onuncu bedenlenmesinden sonra bir tür mesih ya da medhi olarak gelmesi beklenmektedir. Kalkin olarak Vishnu zaman zaman Shiva'yla ikili olarak Hara (Shiva), Hari (Vishnu)diye tanımlanır. Harahari böylece birleşik güç oluşturular. Ananta (sonsuz),mukunta (kurtarıcı), keşava(uzun saçlı)gibi sıfatlarla anılan Vishnu'nun dört kollu resmedilmesi koruyucu olmasıyla ilişkilendirilir. Tşıyıcı hayvanı kartal biçimli Garuda'dır. Eşi ise şans ve para tanrıçası Lakshmi'dir. 

Shiva, kutlu olandır. Mahadev, Mahesh, Shankar, Shambhu,Rudra, Har, Devendra(tanrıların lideri) ve Trilokinath. Vedik dönemde daha çok Rudra'dır. Bağdaş kurarak oturmasından dolayı da Shiva bir çok yoga çevresinde mahayogi(büyük yogi) olarak adlandırılır. 

Shiva, kaplan postunda oturur. Üstüne saldıran bir kaplanın postunu küçük parmağıyla çıkardığı söylenir. Yine rishiler tarafından üzerine atılan bir yılanı boynuna dolamış,dünyayı kurtarmak için yılanın zehrini içtiğinden rengi mora dönmüş ve nilakanta(mor boğazlı) sıfatını almış. Başının tepesinden Ganj doğmuş. Dan eden formu ise Nataraj olarak adlandırılmış. Eşi Parvati ise Uma, Kali, Sati, Durga gibi adlarla tanrıçalaşmıştır.

 

KAYNAKÇA:

SURYA'DAN PATANJALİYE YOGA

BORA ERCAN